Organizacja i zarządzanie w administracji publicznej – charakterystyka
Administracja publiczna nie jest łatwa do zdefiniowana i na to pojęcie można spoglądać w różnym ujęciu. Jedna z definicji głosi, że to działalność państwa, która nie jest ani sądownictwem ani ustawodawstwem. W Polsce organy administracji publicznej dzieli się na trzy podstawowe grupy:
- administracje samorządową
- administracje rządową
- administracje państwową
Jest to klasyczny podział dla państw demokratycznych.
Administracja publiczna cechuje się przymusem państwowym, które wynika na przepisach prawa. Dozwolone jest w jej działalności tylko to, co widnieje w prawie. Administracja publiczna działa w interesie ogółu, ma monopolistyczny charakter, działa w sposób ciągły i stabilny.
Jednostka administracja publiczna jest organizacją publiczną o określonej strukturze, która ma spełnić poszczególne zadania.
Funkcje zasobami ludzkimi w administracji publicznej
W organizacjach istotną rolę odgrywa funkcja personalna, która jest utożsamiana z zarządzaniem kapitałem ludzkim, który odgrywa kluczową rolę w administracji publicznej. Do funkcji zarządzania zasobami kapitałem ludzkim zalicza się rekrutacje, odpowiedni system motywacyjny, rozwijanie umiejętności pracowników, kontrola efektów pracy. Nawet najlepiej zorganizowana administracja nie ma prawa bytu i nie będzie zdolna do wykonywania swoich zadań bez wykwalifikowanego i zmotywowanego personelu. Człowiek uczy się całe życie, dlatego liczne szkolenia są bardzo ważne dla rozwoju pracowników. Taki człowiek wybrany poprzez odpowiednią rekrutację ma szansę na rozwój, a to zapewni odpowiednią organizację pracy, która przekłada się na wyniki. Konkurencja między pracownikami może mobilizować do efektywniejszej pracy. Sprawny system zarządzania zasobami ludzkimi przekłada się na sprawne i skuteczne osiąganie celów przez administrację publiczną.
W organizacjach publicznych szczególną rolę odgrywa koordynowanie, które ma na celu utrzymanie ciągłości i cykliczności zadań kierowniczych. Do podstawowych funkcji zarządzania zalicza się organizowanie, kontrolowanie, planowanie, motywowanie. Zarządzanie zasobami ludzkimi jest, szczególnie po pandemii, dużym wyzwaniem. Rozproszone stanowiska pracy przy pracy zdalnej wymagają niejednokrotnie zmiany sposobu zarządzania na bardziej empatyczny i nowoczesny, a to z tego powodu, że stare sposoby zarządzania grupą stały się już nie na miejscu. Biorąc na przykład sytuację, w której pracownik pracuje wydajniej 3-4 godziny po godzinie 18 tej, zamiast 8 godzin w ciągu dnia stały sie normą i pracodawcy będą musieli się z tym pogodzić. Ale potrzebne jest nie tylko bardziej elastyczne podejście do czasu pracy, ale także do samego rozliczania z niej pracowników. Do tego dochodzi pomysł i ustawy, aby wprowadzić 4-dniowy system pracy, co samów sobie będzie ogromną rewolucją na rynku pracy i zarzadzania pracownikami. Miejmy nadzieję, że czterodniowy system pracy i nowoczesne podeście do zarzutnia w administracji sprawi, że pracownicy będą bardziej wydajni, a przy tym łatwiej będzie im wprowadzić w życie tzw. work-life balance.